Digoxin دیگوکسین چیست ، مقادیر نرمال و بحرانی آن را میدانید؟
خلاصه :
دیگوکسین یک گلیکوزید قلبی است که در کنترل فیبریلاسیون دهلیزی همراه با پاسخ سریع بطنی و در درمان نارسایی قلبی مورد استفاده قرار میگیرد. بطور کلی دیگوکسین علایم نارسایی قلبی و تحمل فعالیت را بهبود میبخشد. در حال حاضر محدوده درمانی ng/ml 8/0-5/0 پیشنهاد میشود.
نمونه :
سرم
ظرف :
لوله درب قرمز
زمان نمونه‌گیری :
نمونه خون باید حداقل 6 ساعت پس از تجویز آخرین دوز گرفته شود. در بیمارانی که کارکرد طبیعی کلیه دارند، نیمه عمر متوسط 48 ساعت است. معمولاً 5 روز پس از شروع درمان، دارو به وضعیت ثابت (steady state) میرسد. پس از این زمان بهترین ارزیابی وضعیت ثابت، انجام نمونه‌گیری درست قبل از دوز بعدی دارو است.
طریقه نگهداری
سرم را جدا و در یخچال نگهداری کنید.
علل رد
بیمارانی که تحت درمان با گلیکوزید قلبی دیگری به غیر از دیگوکسین هستند؛ دریافت اخیر رادیوایزوتوپ در صورت استفاده از روش RIA؛ همولیز؛ نمونه‌گیری در لوله ژلدار.
محدوده مرجع
محدود درمانی از ng/ml 2-5/0 (nmol/L 6/2-1) مورد استفاده قرار گرفته است. بهرحال در حال حاضر محدودة مطلوب درمانی ng/ml 8/0-5/0 در بیماران با نارسایی قلبی مورد پیشنهاد است. غلظتهای بالاتر و در حدود ng/ml 1 به نظر میآید فایده بیشتری داشته باشند و غلظتهای بیشتر از ng/ml 2/1 مضر به نظر میآیند.
مقادیر بحرانی
بیشتر از ng/ml 2/1 (nmol/L 5/1) توکسیک است. دوز کشنده حدود دو برابر سطحی است که سبب تظاهرات توکسیک جزیی میشود. در مبتلایان به هیپوکالمی یا هیپومنیزیمی، با سطح کمتر از ng/ml 2 نیز ممکن است مسمومیت حادث شود. شایعترین تظاهرات سمیت احتمالی عبارتند از تهوع و استفراغ، فیبریلاسیون بطنی، تاکیکاردی، آریتمی فوق بطنی و بلوک دهلیزی بطنی درجه دوم یا سوم.
مقادیر خطرناک
بیشتر ازng/ml 3 (nmol/L 8/3)
کاربرد
مونیتورینگ دارو درمانی و تعیین وضعیت سمیت.
محدودیت‌ها
دیژیتوکسین را نباید با دیگوکسین اشتباه گرفت. از آنجایی که بین این دو دارو واکنش متقاطع وجود دارد در صورت مصرف همزمان هر دو نتایج غیرقابل اعتماد خواهد بود. تمام مشتقات دیژیتالیس دیگر هم با این آزمایش واکنش متقاطع میدهند و نتایج حاصله را بیاعتبار میکنند. مواد ایمونوراکتیو شبیه دیژیتالیس (DLIS) در بیمارانی که دیگوکسین مصرف نمیکنند، در شرایطی که همراه با احتباس آب و نمک هستند مثل نارسایی کلیه، نارسایی کبد، هیپرتانسیون با سطح پایین رنین و حاملگی یافت میشوند. این ترکیبات (DLIS) با ایمونواسیهای اختصاصی دیگوکسین واکنش متقاطع میدهند و غلظت دیگوکسین پلاسما را به صورت کاذب بالا میبرند.
تداخلات دارویی
کینیدین از طریق کاهش دفع دیگوکسین ممکن است سبب افزایش سطح آن شود. وراپامیل و آمیودارون هم از طریق کاهش کلیرانس سبب افزایش سطح دیگوکسین میشوند. سایر داروهایی که کلیرانس دیگوکسین را کاهش میدهند عبارتند از سیکلوسپورین، اسپیرونولاکتون و پروپافنون.
داروهایی که bioavailability دیگوکسین را کاهش میدهند عبارتند از متوکلوپرامید، کلستیرامین، کلستیپول، نئومایسین و سولفاسالازین. ایندومتاسین، دیلتیازم، اریترومایسین، تتراسایکلین، ایتراکنازول، نیکاردیپین و تریآمترن هم ممکن است غلظت سرمی دیگوکسین را افزایش دهند.
متدولوژی
ایمونواسیها
اطلاعات تکمیلی
نیمه عمر: 20 تا 60 ساعت؛ حجم توزیع: L/kg 7؛ اتصال پروتئین: 20 تا 25 درصد.
دیگوکسین در کنترل طولانی مدت CHF و کنترل تاکیآریتمیهای فوق بطنی کاربرد دارد. سطوح دیژیتالیس همیشه باید در کنار اطلاعات بالینی تفسیر شوند.
بیماران سالخورده تر و کم سنتر به دیگوکسین کمتری احتیاج دارند. شایعترین علت سمیت با دیژیتالیس، تخلیه پتاسیم بدن است. علت اصلی سمیت با دیگوکسین در سالخوردگان کارکرد کاهش یافته کلیه است.
نارسایی کلیه، هیپرکلسمی، آلکالوز، میگزدم، هیپومنیزیمی، انفارکت قلبی اخیر و سایر بیماریهای قلبی، هیپوکالمی و هیپوکسمی ممکن است حساسیت به اثرات سمی دیگوکسین را افزایش دهند.
در بیمارانی که دیژیتالیس مصرف میکنند کارکرد کلیه و الکترولیتهای سرم باید بصورت متوالی چک شوند. دیورتیکهای K+-depleting یکی از فاکتورهای مهم در ایجاد سمیت با دیژیتالیس هستند.
