شمارش زیرمجموعه لنفوسیت ها ( لنفوسیت B، لنفوسیت T ):

لنفوسیت B

• نوع B (به علت اینکه اولین بار در تخمدان جوجه که Bursa نامیده می‌شود مشاهده شده‌اند) دوره تمایز خود را در محل تولید یعنی همان مغز استخوان می گذارنند. این لنفوسیت‌ها بیشتر در تولید پادتن و ایمنی هومرال نقش دارند.

کارکرد اصلی نوع B تولید پادتن علیه آنتی‌ژنها، ایفای نقش به عنوان سلول‌های ارائه دهندهٔ آنتی‌ژن(ای پی سی)، و در نهایت تکامل یافتن به سلول‌های بی خاطره پس از فعال شدن توسط برهم‌کنش‌های آنتی‌ژنی است.

سلول‌های خاطره در برخورد مجدد با همان آنتی‌ژن پادتن بیشتری را در مدت زمان کوتاه‌تری تولید می‌کنند.

لنفوسیت T

• نوع T که پس از تولید در مغز استخوان وارد تیموس شده و آنجا تمایز می‌یابند و خود چهار نوع هستند که عبارتند از:

1. لنف تی سیتوتوکسیک،
2. لنف تی یاری دهنده،
3. لنف تی خاطره
4. و لنف تی سرکوبگر انواع لنفوسیت‌های تی هستند.

لنفوسیتهای T در ایمنی سلولی و ایمنی تطبیقی سیتوتوکسیک موثرند.

این سلولها با تولید پروتیین خاص به نام پرفورین منافذی در این سلول‌ها به وجود می‌آورند و موجب مرگ آن‌ها می‌شوند.

• سلولهای کشنده طبیعی (NK cells) در ایمنی سلولی و ایمنی ذاتی دخیل هستند.

سلولهای کشنده طبیعی با واسطه سیتوتوکسیسیتی می‌توانند اهداف خود را بدون وجود آنتی‌ژنهای سازگاری نسجی (MHC = Major histocompatibility complex) شناسایی کنند.

سلول‌های کشنده طبیعی اولین خط دفاعی در از بین بردن سلول‌های سرطانی و سلول‌های آلوده به ویروس