بیلی روبین نام نوعی رنگدانه در صفرا می باشد که دارای رنگ زرد مایل به قهوه ای می باشد و ایجاد کننده رنگ ادرار و مدفوع همین رنگدانه می باشد.

اما این ماده از کجا به وجود می آید؟

عمر گلبولهای قرمز خون چیزی در حدود 120 روز می باشد که پس از آن حالت شکننده پیدا می کنند و در طحال توسط سلولهایی به نام ماکروفاژ تخریب می شوند.  بر اثر این تخریب و شکست گلبولها ماده هم (هموگلوبین) موجود در آن در خون آزاد می شود و طی فرآیندی به ماده ای به نام بیلی روبین تبدیل می شود. در خون دو نوع بیلی روبین وجود دارد به نامهای بیلی روبین غیر پیوندی یا آزاد یا غیر کونژوگه و بیلی روبین پیوندی یا کونژوگه.

بیلی روبین غیر کونژوگه: این بیلی روبین که به آن بیلی روبین غیرمستقیم نیز می گویند، در آب نامحلول است و بیلی روبین حاصل از شکست گلبول قرمز در ابتدا به این شکل می باشد.

بیلی روبین کونژوگه: نام دیگر این بیلی روبین که بیلی روبین مستقیم می باشد حاصل تغییر نوع غیرکونژوگه می باشد که در کبد تغییر می کند و برخی قندها به آن اضافه می شود و به شکل محلول در آب در می آید.

در نهایت این ماده وارد صفرا شده و از آنجا به روده می رود و در آنجا توسط باکتری های روده تجزیه می شود و رنگ قهوه ای مدفوع را تشکیل می دهد و همراه مدغوع دفع می شود.

در برخی موارد میزان این رنگدانه به علل مختلف بالا می رود که از این علل می توان به سنگ های کیسه صفرا و پانکراس، تومورهای پانکراس، تخریب غیرعادی گلبولهای قرمز در آنمی ها، بیمای های کبدی مانند سیروز و هپاتیت، نارسایی های کبدی، سندروم گیلبرت، اختلالات سوخت و ساز در بدن و مصرف برخی داروها مثل فنی توئین ها، سرطان لوزالمعده و کبد و … اشاره کرد.

هنگامی که به دلیل هریک از این موارد گفته شده میزان این رنگدانه در خون بالا رود علائمی در فرد بروز می کند، مانند زردی چشمها و پوست که به آن یرقان نیز می گویند.

برای تشخیص این مشکل تستی درخواست می شود که در آزمایشگاه به سادگی می توان آن را انجام داد. نام این تست Total bilirubin می باشد که با آزمایش خون قابل انجام است.

مقادیر نرمال:

بیلی روبین مستقیم یا کونژوگه 0.1 – 0.3 mg/dl

بیلی روبین غیر مستقیم یا غیر کونژوگه: 0.2 – 0.8 mg/dl

بیلی روبین کل (Total):   0.3 – 1 mg/dl

بیلی روبین کل نوزادان: 1 -12 mg/dl